گواه، به معنای تأیید یا اعتبارسنجی یک ادعا است که توسط فردی با دانش یا تجربه تخصصی در یک زمینه خاص ارائه می‌شود. این مفهوم در حوزه های گوناگون و برای مقاصد متنوعی به کار می‌رود. به عنوان مثال، در مسائل حقوقی، گواه به منزله نوعی مدرک تلقی می‌شود که از طریق شهادت یک شاهد، برای اثبات یک ادعای رسمی یا حقیقت‌یابی یک واقعیت ارائه می‌گردد. به طور کلی، دو نوع اصلی از گواه شناخته شده است: گواه همتا (Peer Testimony) و گواه متخصص (Expert Testimony). هر یک از این انواع، بسته به ماهیت ادعا و زمینه کاربرد، نقش متفاوتی در اعتباربخشی به اطلاعات ایفا می‌کنند.
گواه متخصص (Expert Testimony)
گواه متخصص، همان‌طور که از نامش پیداست، به اظهارات یا نظری اطلاق می‌شود که توسط فردی ارائه شده که در یک حوزه خاص، به واسطه تحصیلات، آموزش، مدارک معتبر، مهارت های اکتسابی و یا تجربه عملی، به عنوان یک متخصص شناخته می‌شود. این گواه، به دلیل دانش عمیق‌تر و تخصصی‌تر فرد، از ارزش و اعتبار قابل توجهی برخوردار است که فراتر از نظرات افراد عادی قرار می‌گیرد. با این حال، حتی با وجود اعتبار بالای یک متخصص در زمینه کاری خود، گواه او می‌تواند مورد چالش قرار گیرد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که حقایق جدید یا شواهد متضاد از سوی سایر متخصصان در همان حوزه ارائه شود. در چنین شرایطی، صحت و اعتبار گواه اولیه می‌تواند به بحث گذاشته شده و نیاز به بررسی های بیشتر پیدا کند.
گواه همتا (Peer Testimony)
گواه همتا برخلاف گواه متخصص، از سوی فردی ارائه می‌شود که لزوماً دانش تخصصی در موضوع مربوطه ندارد. به همین دلیل، گاهی به ارائه دهنده گواه همتا، عنوان “ضدّمرجع” نیز اطلاق می‌شود. این شخص، اگر چه فاقد تخصص آکادمیک در آن حوزه است، اما احتمالاً تجربه شخصی و مستقیم با مسئله مورد بحث داشته است. با وجود اینکه اعتبار گواه همتا به سادگی قابل نقد و زیر سوال بردن است، اما همچنان ابزاری قدرتمند برای متقاعد کردن مخاطب به شمار می‌رود. این قدرت به ویژه زمانی بیشتر می‌شود که گواه از سوی یک فرد شناخته شده و مشهور ارائه شود. تجربیات شخصی، هر چند بدون پشتوانه تخصصی، می‌توانند تأثیر عمیقی بر باورها و تصمیمات افراد داشته باشند.
نکاتی برای ارزیابی شواهد
پیش از آن که بخواهید شواهد یا گواهی را ارائه دهید، لازم است چند پرسش کلیدی را از خود بپرسید تا از اعتبار و تأثیرگذاری آن اطمینان حاصل کنید. این خودآزمایی به شما کمک می‌کند تا بهترین و متقاعد کننده‌ترین اطلاعات را به مخاطب خود ارائه دهید. در ابتدا، بررسی کنید که آیا شواهد را به درستی نقل قول می‌کنید یا خیر. هرگونه تحریف یا عدم دقت می‌تواند اعتبار شما را زیر سؤال ببرد. سپس، این سوال را مطرح کنید که آیا شواهد جانبدارانه است؟ اگر چنین است، چطور و به چه میزان؟ شناسایی سوگیری ها به شما کمک می‌کند تا نحوه ارائه آن را تنظیم کنید. همچنین، به صلاحیت یا احترام فردی که شواهد را ارائه می‌دهد توجه کنید؛ آیا او در زمینه مورد نظر دارای اعتبار و تخصص کافی است؟ اهمیت دارد که شواهد مربوط به زمان حال باشد؛ اطلاعات قدیمی ممکن است دیگر معتبر یا قابل استناد نباشند. در نهایت، به این فکر کنید که مخاطب شما چه واکنشی به این شواهد نشان خواهد داد؟ درک دیدگاه مخاطب به شما کمک می‌کند تا نحوه ارائه را به گونه‌ای تنظیم کنید که بیشترین تأثیر را داشته باشد.
چگونه از شواهد تخصصی در سخنرانی بهره ببریم؟
برای تقویت اعتبار و تأثیرگذاری سخنرانی‌تان، می‌توانید پس از مطرح کردن هر نکته کلیدی، بلافاصله گواه متخصص (نظریه، تحقیق یا نقل‌قول از یک فرد صاحب‌نظر) را ارائه دهید. این شیوه، شنوندگان را متقاعد می‌کند که اطلاعات شما بر پایه دانش و بینش افراد متخصص است و به این ترتیب، اعتماد آن ها به محتوای شما افزایش می‌یابد. قرار دادن گواه متخصص به این شکل، نه تنها به شفافیت بحث کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود تا شنوندگان بهتر بتوانند ارتباط بین ایده اصلی و شواهد پشتیبان را درک کنند. این تکنیک، سخنرانی شما را متقاعد کننده‌تر و علمی‌تر جلوه می‌دهد.
وقتی برای حمایت از ایده هایتان، از متخصصان و کارشناسان مشاوره می‌گیرید، سوال اینجاست که چطور می‌توانید این دیدگاه های ارزشمند را به شکل مؤثری در سخنرانی خود جای دهید. بهره‌گیری صحیح از گواه متخصصان، نه تنها به تقویت استدلال های شما کمک می‌کند، بلکه اعتبار و تاثیرگذاری کلام تان را نیز به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. برای پشتیبانی از مباحث مطرح شده و بهبود کیفیت سخنرانی، چندین روش برای گنجاندن نظرات کارشناسی وجود دارد. این کار می‌تواند شامل نقل قول مستقیم، ارجاع به مطالعات و تحقیقات انجام شده توسط متخصصان، یا حتی خلاصه سازی نظرات آن ها باشد. هدف اصلی، اعتباربخشی به محتوای سخنرانی شما از طریق ارتباط با دانش و تجربه افراد خبره در آن زمینه است.
ساختار محتوای سخنرانی
بخش اصلی سخنرانی شما باید به گونه‌ای ساختاربندی شود که با استفاده از نکات اصلی، نکات فرعی و شواهد پشتیبان، به طور دقیق و کامل به اهداف اصلی شما بپردازد. برای اطمینان از وضوح و اثربخشی انتقال پیام به مخاطب، توصیه می‌شود هم نکات اصلی و هم نکات فرعی خود را به سه تا چهار مورد محدود کنید. این قانون برای نکات پشتیبان نیز صدق می‌کند. شواهد تخصصی یکی از انواع مهم نکات پشتیبان هستند که برای تقویت نکات فرعی و اصلی سخنرانی شما به کار می‌روند. هنگامی که نکته یا ادعایی در طول سخنرانی مطرح می‌شود، ممکن است مخاطب در ابتدا تمایلی به پذیرش آن نداشته باشد. این مسئله اغلب به دلیل عدم اعتماد اولیه مخاطب به اعتبار سخنران به عنوان یک مرجع متخصص است. با استفاده از شواهد تخصصی، سخنران می‌تواند اعتبار و صلاحیت خود را برای صحبت در مورد موضوع افزایش دهد. به همین دلیل، شواهد تخصصی معمولاً پس از بیان ادعا معرفی می‌شوند. برای مثال، اگر سخنران ادعا می‌کند که “مشاغل تولیدی از دهه ۱۹۷۰ روند کاهشی داشته‌اند”، باید این ادعا را با شواهد تخصصی مرتبطی پشتیبانی کند. این شواهد می‌توانند شامل آمار استخدام دولتی یا نقل قول از یک مورخ متخصص در تاریخ صنایع تولیدی باشند. صرف‌نظر از شکل خاص آن، شواهد تخصصی پس از ادعا می‌آیند تا آن را تقویت کرده و بدین ترتیب، اعتبار سخنران را ارتقا بخشند.
استفاده از دیدگاه کارشناسان در ارائه مطالب
برای درک بهتر نحوه استفاده از دیدگاه متخصصان در ارائه مطالب، به سخنرانی تد (TED) بری شوارتز، استاد نظریه اجتماعی و کنش اجتماعی در کالج سوارثمور توجه کنید. شوارتز به شکلی ماهرانه از گواهی متخصصان برای تأیید و تقویت ادعاهای خود در طول سخنرانی بهره می‌برد. شوارتز سخنرانی خود را با معرفی شرح شغل یک سرایدار بیمارستان آغاز می‌کند و توضیح می‌دهد که ظاهراً وظایف سرایدار نیازمند تعامل با افراد دیگر نیست. با این حال، او از گفته ها و تجربیات واقعی سرایداران بیمارستان استفاده می‌کند تا ماهیت پنهان و واقعی کار آن ها را آشکار سازد. او با نام بردن از این افراد به عنوان “مایک”، “شارلین” و “لوک”، از نقل قول هایشان بهره می‌گیرد تا نشان دهد که برخلاف شرح شغلی، تعامل اجتماعی بخش جدایی ناپذیری از حرفه سرایداری است. در این نمونه، شوارتز دیدگاه های این متخصصان را هم به عنوان زمینه مقایسه و هم پشتیبانی از استدلال خود به کار می‌گیرد. این شواهد نشان می‌دهند که کار سرایداری در واقع شامل تعاملات انسانی است و ادعای اولیه مبنی بر اینکه این کار ماهیتی منزوی دارد را رد می‌کند. علاوه بر این، شوارتز از گواه این متخصصان بهره می‌گیرد تا ویژگی های منطقی‌تری را که در ادامه سخنرانی‌اش توضیح می‌دهد، تضمین کند.
